قرآن و مسائل اجتماعی-(تامین انضبات اجتماعی و عدالت وبخورد انتظامی)

قرآن و مسائل اجتماعی

تامین انضباط اجتماعی و عدالت و برخورد انتظامی

عدالت واقعی در سایه قانون و رهبر الهی است.

فلسفه نبوّت، ایجاد عدالت است. 

سوره ۵۷: الحدید - جزء ۲۷

لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِیٌّ عَزِیزٌ ﴿۲۵﴾

به راستی [ما] پیامبران خود را با دلایل آشکار روانه کردیم و با آنها کتاب و ترازو را فرود آوردیم تا مردم به انصاف برخیزند و آهن را که در آن برای مردم خطری سخت و سودهایی است پدید آوردیم تا خدا معلوم بدارد چه کسی در نهان او و پیامبرانش را یاری میکند آری خدا نیرومند شکست ناپذیر است (۲۵) 

 

تفسیر نور

نکته ها

مراد از «البیّنات»، معجزات روشنگر است که حجّت را بر مردم تمام میکند و مراد از «الکتاب»، وحی آسمانی است که باید مکتوب شود و کتاب گردد.

مراد از «میزان»، یا همین ترازوى مورد استفاده در داد و ستدهاست که نماد قسط و عدالت است و یا قوانین شریعت که معیار سنجش حق از باطل است و یا عقل بشر، که میزان شناخت نیک از بد است.

مراد از انزال آهن در «انزلنا الحدید»، شبیه انزال چهارپایان در «انزل لکم من الانعام ثمانیة ازواج» مى‏ باشد. زیرا بر اساس آیه‏ ى «و ان من شى‏ء الاّ عندنا خزائنه و ما ننزّله الاّ بقدر معلوم» منشأ وجودى هر چیز نزد خداوند است و او هر موجودى را پس از تعیین حدود وجودیش، به این عالم مى‏ آورد، که این خود نوعی نزول است.

مراد از «ینصره... بالغیب» آن است که خدای نادیده و رسولان او را بى آنکه دیده باشند یاری کنند و روشن است که مراد از یاری خدا، یاری دین اوست که توسط رسولان به مردم ابلاغ شده است.

بهره‏ گیرى از آهن، بارها در قرآن مطرح شده است. ذوالقرنین براى ساختن سد معروف خود، از مردم، آهن تقاضا کرد. نرم شدن آهن در دست حضرت داود، یکی از نعمتهای ویژه خداوند به اوست «النّا له الحدید» در این آیه نیز براى آهن کلمه منافع به کار رفته است، در قیامت نیز برخی ابزار عذاب مجرمان از آهن است. «و لهم مقامع من حدید»

جامعه به سه قوه نیاز دارد: مقنّنه «الکتاب»، قضائیّه «المیزان لیقوم الناس بالقسط» و مجریّه. «انزلنا الحدید فیه بأس شدید»

91) تفسیر المیزان.

92) زمر، 6.

93) حجر، 21.

94) تفسیر المیزان.

95) سبأ، 10.

96) حج، 22.

پیامها

1- در مدیریت به هر کس مسئولیت میدهیم باید ابزار کار او را در اختیارش قرار دهیم. «ارسلنا رسلنا بالبینات و... الکتاب و المیزان»

2- در مدیریت صحیح، راهنمایی از مدیر، و عمل از مردم است. «ارسلنا... الکتاب و المیزان... لیقوم الناس بالقسط»

3- عدالت واقعی در سایه قانون و رهبر الهی است. «ارسلنا... الکتاب... لیقوم الناس بالقسط»

4- فلسفه نبوّت، ایجاد عدالت است. «ارسلنا رسلنا... لیقوم الناس بالقسط»

5 - بعد از اتمام حجّت از طرف خداوند، مسئولیت با مردم است که برای عمل و اجرا بپا خیزند. «ارسلنا... انزلنا... لیقوم الناس بالقسط»

6- عدالت در تمام ابعاد مطلوب است. «بالقسط» مطلق آمده که شامل همه چیز میشود. «لیقوم الناس بالقسط»

7- تمام انبیا، یک هدف دارند. «ارسلنا رسلنا... لیقوم الناس بالقسط»

8 - مردم باید حکومت و تشکیلات داشته باشند تا بتوانند برای قسط بپا خیزند و جلو طغیان گران را بگیرند. «لیقوم الناس بالقسط»

9- در نظام الهی، مردم بر سرنوشت خود حاکمند. «لیقوم الناس بالقسط»

10- تأمین عدالت، به مشارک عمومی نیاز دارد. «لیقوم الناس بالقسط»

11- اول کار فرهنگی و تربیتی، بعد اعمال قدرت و تنبیه. «انزلنا... الکتاب و المیزان... و انزلنا الحدید»

12- با موانع گسترش عدالت، باید برخورد شدید کرد. «لیقوم الناس بالقسط و انزلنا الحدید فیه بأس شدید»

13- پذیرش دعوت انبیا در حقیقت نصرت خداست. «و لیعلم اللّه من ینصره»

14- حمایت از دین و اولیای خدا، زمانی ارزش دارد که به دور از هر ریا و خودنمایی، بلکه از باطن دل و طیب نفس باشد. «من ینصره و رسله بالغیب»

15- گمان نکنیم خداوند به نصرت ما محتاج است. «لیعلم اللّه من ینصره... انّ اللّه قوى عزیز»